اهمیت استفاده از اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی به عنوان یک روش جراحی کم تهاجمی، انقلابی در زمینه جراحی شکمی ایجاد کرده است. این رویکرد مزایای متعددی از جمله کاهش درد و عوارض پس از عمل، مدت زمان بستری در بیمارستان را کاهش و زمان بهبودی را افزایش میدهد. خارج کردن صحیح بافت از موضع عمل یک نکتهی مهم در جراحی لاپاراسکوپی است و برای تمامی نمونهها صرف نظر از خوش خیم یا بدخیم بودن آنها اعمال میشود. طی عمل لاپاراسکوپی، استفاده از کیسهی تخلیهی نمونه که اصطلاحا به آن اندوبگ گفته میشود، نقشی حیاتی در سهولت برداشتن بافتها، اندامها یا نمونههای جدا شده از حفرات بدن دارد. سعی شده در این مقاله به بررسی مزایای استفاده از اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی و اثربخشی آنها پرداخته شود.
اندوبگ چیست و چگونه استفاده میشود؟
اندوبگ یا کیسهی تخلیهی نمونه در طول جراحی لاپاراسکوپی برای برداشتن صحیح و کارآمد نمونههای بافتی یا اندامها از بدن بیمار استفاده میشود. این کیسهها در ابعاد و اندازههای متنوعی تولید میشوند؛ تا برای خارج کردن نمونهها با ابعاد متفاوت مناسب باشند.
طریقهی استفاده از اندوبگ به این صورت است که ابتدا اندوبگ از طریق تروکار وارد بدن بیمار شده و برای تخلیهی نمونهی موردنظر کیسه باز میشود. زمانی که نمونه در داخل کیسه قرار گرفت،با استفاده از هندل(دستهی اندوبگ) ،کیسه بسته شده و از طریق برش لاپاراسکوپی از بدن بیمار خارج میشود.
چرا از اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی استفاده میشود؟
- محفاظت از نمونه: هنگام انجام جراحی لاپاراسکوپی ممکن است لازم باشد که جراح بافت، اندام یا نمونه خاصی را از بدن بیمار خارج کند. در این صورت، قرار دادن نمونه در داخل یک کیسه به محافظت از آن در برابر آسیب یا پخش شدن آن در حین خارج کردن کمک میکند. در واقع، کیسه اندوبگ به عنوان یک مانع عمل میکند و از تماس نمونه با سایر بافتها، مایعات یا باکتریهای موجود در حفره شکمی جلوگیری میکند.
- به حداقل رساندن آلودگی محل جراحی: هدف جراحی لاپاراسکوپی به حداقل رساندن خطر عفونت و آلودگی است. استفاده از اندوبگ تضمین میکند که نمونههای عفونی یا آلوده به طور دست نخورده از بدن خارج شوند و خطر گسترش باکتریها یا سلولهای تومور به مناطق دیگر را کاهش مدهد.
- تسهیل خارج کردن نمونه: برخی از بافتها یا اندامها ممکن است با روش مستقیم و بدون اندوبگ به سختی از برشهای کوچک لاپاراسکوپی خارج شوند. در حالیکه استفاده از اندوبگ یک روش کنترل شده و کارآمد برای خارج کردن نمونههای حجیم یا ظریف است. جراح، کیسه را در بدن باز میکند و نمونه را با دقت داخل آن قرار میدهد و سپس کیسه را محکم میبندد. سپس کیسهی مهر و موم شده از طریق یکی از برشها خارج می شود و آسیب به بافتهای اطراف به حداقل میرسد.
- امکان Morcellation (قطعه قطعه کردن): Morcellation تکنیکی است که برای تبدیل کردن نمونههای بزرگ به قطعات کوچکتر با هدف حذف و خروج راحت تر آنها استفاده میشود. در موارد خاص (مانند برداشتن رحم یا کلیه) نمونه از طریق برشهای کوچک لاپاراسکوپی به راحتی خارج نمیشود. اما اندوبگ به جراح این امکان را میدهد که نمونه را داخل کیسه قطعه قطعه و سپس به راحتی خارج کند. همچنین اندوبگ از پراکندگی قطعات بافت در حفره شکمی جلوگیری میکند.
- تسهیل معاینه پاتولوژیک: نمونههای برداشته شده طی جراحی لاپاراسکوپی اغلب برای معاینه پاتولوژیک برای کمک به تشخیص به آزمایشگاه ارسال میشوند. قرار دادن نمونه در یک کیسه به حفظ یکپارچگی آن کمک میکند و شناسایی و بررسی آن را برای کارشناسان آسان میسازد.
- بهبود کارایی جراحی لاپاراسکوپی: بدون استفاده از اندوبگ، معمولا نمونه باید از طریق یک برش بزرگتر از بدن خارج شود. این موضوع میتواند زمان بر و آسیب زا باشد. اما با استفاده از اندوبگ میتوان نمونه را از طریق تروکار و یا به راحتی از طریق برشهای ایجاد شده برای ابزار لاپاراسکوپی خارج کرد و مدت زمان مورد نیاز برای عمل را کاهش داد.
به طور کلی، استفاده از اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی ایمنی بیمار را افزایش میدهد، خطر عفونت را کاهش میدهد و حذف نمونهها را تسهیل میکند و در عین حال ترومای بافتی را به حداقل میرساند.
اندوبگ از چه موادی تولید میشود؟
اندوبگهای مورد استفاده در جراحی لاپاراسکوپی معمولاً از مواد انعطاف پذیر و غیر قابل جذبی ساخته میشوند که با بدن انسان سازگار هستند. این مواد به دلیل زیست سازگاری، استحکام و انعطاف پذیری بالایی که دارند برای ساخت اندوبگ مناسب هستند. مواد مورد استفاده در ساخت اندوبگ ها بی اثر هستند، یعنی با بافتها یا مایعات داخل بدن واکنش نمیدهند و ایمنی و یکپارچگی نمونههای خارج شده را حفظ میکنند.
متداول ترین مواد مورد استفاده برای ساخت اندوبگ ها عبارتند از:
نایلون: نایلون یک پلیمر مصنوعی قوی و بادوام است که اغلب برای ساخت اندوبگ ها استفاده میشود. این ماده، استحکام کششی فوق العادهای دارد و میتواند نیروهای وارد شده در طول لاپاراسکوپی را تحمل کند. در عین حال، کیسههای نایلونی انعطاف پذیر هستند و به راحتی میتوان آنها را تغییر داد تا اندازهها و اشکال مختلف نمونه را در خود جای دهند.
پلی استر: پلی استرها یکی دیگر از مواد رایج مورد استفاده در ساخت اندوبگ ها هستند. این ماده نیز مانند نایلون محکم، مقاوم در برابر پارگی و انعطاف پذیر است. اندوبگ های پلی استری اغلب با ساختاری مشبک یا توری شکل طراحی میشوند که این ساختار ضمن جلوگیری از تکه تکه شدن یا نشت بافت، امکان مشاهده بهتر نمونه را فراهم میکند.
پلی اتیلن: پلی اتیلن یک پلیمر ترموپلاستیک است که اغلب در کاربردهای پزشکی استفاده میشود. از مهم ترین خواص این ماده میتوان به مقاومت شیمیایی بالا، سمیت کم و انعطاف پذیری بالا اشاره کرد. اندوبگ های پلی اتیلنی سبک هستند و به راحتی میتوان آنها را در حین جراحی دستکاری کرد.
پلی یورتان: پلی یورتان نیز یکی از پلیمرهای مورد استفاده برای ساخت اندوبگ میباشد. این پلیمر ترموپلاستیک به دلیل استحکام بالایی که دارد از نشت محتویات به خارج از کیسه جلوگیری میکند و مقاومت بالایی به پارگی دارد. بنابراین اندوبگ های ساخته شده از پلی یورتان، دوام و استحکام بالایی دارند.
کاربرد اندوبگ ها
- اندوبگ ها معمولاً در جراحیهایی مانند کوله سیستکتومی (برداشتن کیسه صفرا)، آپاندکتومی (برداشتن آپاندیس) و هیسترکتومی (برداشتن رحم) و غیره استفاده میشوند. اندوبگ ها همچنین برای برداشتن سایر اندامها مانند طحال یا کلیه استفاده میشوند.
- اندوبگ ها در روشهایی مانند میومکتومی (برداشتن فیبروم رحم)، برداشتن غدد لنفاوی، تومور یا نمونه برداری از بافتها نیز مورد استفاده قرار میگیرند.
- در مواردی که نمونه ممکن است حاوی مواد عفونی یا خطرناک باشد، برای اطمینان از مهار و جلوگیری از قرار گرفتن بدن در معرض عفونت از اندوبگها استفاده میشود.
اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی چگونه بسته میشود؟
پس از قرار دادن نمونه در داخل اندوبگ، کیسه میبایست بسته شود تا از نشت محتویات به حفره شکمی جلوگیری شود. بسته به طراحی سازنده، انواع مختلفی از مکانیسمهای بسته شدن برای اندوبگ ها وجود دارد. یکی از رایج ترین مکانیسمهای بستن اندوبگ، استفاده از بند کشی است. به این صورت که اندوبگ دارای یک بند کشی است که از انتهای باز آن عبور میکند. پس از قرار دادن نمونه در داخل کیسه، جراح بند را میکشد تا دهانه آن محکم شود و کیسه را محکم میبندد.
در برخی از اندوبگ ها نیز از گیره برای محکم کردن انتهای باز آن استفاده میشود. همچنین برخی از اندوبگ ها دارای نوارها یا زبانههای چسبنده در انتهای باز خود هستند. به این صورت پس از قرار دادن نمونه در داخل، از این قسمتهای چسبنده برای بستن کیسه استفاده میشود.
بسیار مهم است که جراحان دستورالعملهای سازنده را در مورد مکانیسم بسته شدن اندوبگ دنبال کنند. بسته شدن مناسب، نگهداری ایمن نمونه را تضمین میکند و خطر آلودگی یا نشت آن حین خارج کردن را به حداقل میرساند.
اندوبگ های ساده (دستی) و خودکار (اتومات) چه تفاوتی دارند؟
اندوبگ های تولیدی شرکت آسیا جراح پیشرو را میتوان به دو دسته کلی خودکار و ساده تقسیم کرد. شیوه باز و بسته کردن این دو مدل متفاوت است. در مدل خودکار، پس از فشردن هندل (دستهی اندوبگ) به سمت داخل، کیسه به صورت خودکار از طریق فنرهای تعبیه شده باز میگردد ولی در مدل ساده، پس از فشردن هندل (دستهی اندوبگ) کیسه به همراه نوار فلزی جهت بستن کیسه به داخل موضع عمل پرتاب میشود.
در ارتباط با طریقه بستن نیز تفاوتهایی بین این دو مدل از اندوبگ وجود دارد؛ به این صورت که هنگام استفاده از اندوبگ ساده یا دستی در جراحی لاپاراسکوپی، جراح میبایست پس از قرار دادن نمونه داخل اندوبگ ابزار مناسبی مانند پنس را از طریق تروکار وارد حفره شکمی کرده و با استفاده از آن کیسه اندوبگ را ببندد.
اما طراحی اندوبگ های خودکار به این صورت است که در انتهای سر باز کیسه آنها، نخی قرار داده شده که این نخ خارج از حفره شکمی قرار میگیرد و به راحتی با کشیدن آن کیسه اندوبگ بسته میشود. به این صورت اندوبگ های خودکار به طور ایمن با استفاده از یک نخ بسته میشوند؛ درحالیکه اندوبگ های ساده یا دستی با استفاده از پنس توسط خود جراح بسته میشوند.
محدودیت های استفاده از اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی
در حالیکه اندوبگها مزایای زیادی دارند، محدودیتهایی نیز برای استفاده از آنها وجود دارد. ملاحظاتی مانند احتمال پارگی کیسه و هزینههای مرتبط با استفاده از کیسه وجود دارد. از طرفی استفاده از اندوبگ ها برای برداشتن نمونههای بزرگ چالش برانگیز است.
جمع بندی
اندوبگها نقش مهمی در جراحی لاپاراسکوپی دارند و امکان برداشتن ایمن بافتها و اندامهای بریده شده را فراهم میکنند. پیشرفت در فناوری اندوبگها کارایی، دوام و محفاظت از نمونه را بهبود داده است. اندوبگها با کاربردهای گسترده خود به موفقیت جراحیهای کم تهاجمی و بهبود شرایط بیمار کمک میکنند.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.