اهمیت استفاده از اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی به عنوان یک روش جراحی کم تهاجمی، تحول بزرگی در جراحی شکمی ایجاد کرده است. این تکنیک مزایای متعددی از جمله کاهش درد و عوارض پس از عمل، کوتاه‌تر شدن مدت زمان اقامت در بیمارستان و تسریع روند بهبودی ارائه می‌دهد. یکی از نکات مهم در جراحی لاپاراسکوپی، خارج کردن صحیح بافت از محل جراحی است که این موضوع برای تمامی نمونه‌ها، فارغ از خوش‌خیم یا بدخیم بودن آن‌ها حائز اهمیت است. به این منظور از کیسه تخلیه نمونه یا اندوبگ برای خارج کردن بافت‌ها، اندام‌ها یا نمونه‌های جدا شده از حفرات بدن طی جراحی لاپاراسکوپی استفاده می‌شود. در این مقاله به بررسی مزایا و نقش اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی پرداخته شده است.
اندوبگ چیست؟
اندوبگ یا کیسه تخلیه نمونه در طول جراحی لاپاراسکوپی برای خارج کردن صحیح و کارآمد نمونه‌های بافتی یا اندام‌ها از بدن بیمار استفاده می‌شود. هنگام انجام جراحی لاپاراسکوپی ممکن است لازم باشد که جراح بافت، اندام یا نمونه خاصی را از بدن بیمار خارج کند. در چنین موقعیتی، استفاده از اندوبگ به محافظت از نمونه در برابر آسیب یا پخش شدن آن حین خارج کردن از بدن بیمار کمک می‌کند.
اندوبگ‌ها در ابعاد و اندازه‌های متنوعی تولید می‌شوند تا برای خارج کردن نمونه‌ها با ابعاد متفاوت مناسب باشند.
طریقه استفاده از اندوبگ
طریقه استفاده از اندوبگ به این صورت است که ابتدا اندوبگ از طریق تروکار وارد بدن بیمار شده و برای تخلیه نمونه موردنظر کیسه باز می‌شود. زمانی که نمونه در داخل کیسه قرار گرفت با استفاده از هندل (دسته اندوبگ)، کیسه بسته شده و از طریق برش از بدن بیمار خارج می‌شود.
چرا از اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی استفاده می‌شود؟
- محفاظت از نمونه: کیسه اندوبگ به عنوان یک مانع عمل می‌کند و از تماس نمونه با سایر بافت‌ها، مایعات یا باکتری‌های موجود در حفره شکمی جلوگیری می‌کند.
- به حداقل رساندن آلودگی محل جراحی: هدف جراحی لاپاراسکوپی به حداقل رساندن خطر عفونت و آلودگی است. استفاده از اندوبگ تضمین می‌کند که نمونه‌های عفونی یا آلوده به طور دست نخورده از بدن خارج شوند و خطر گسترش باکتری‌ها یا سلول‌های تومور به مناطق دیگر را کاهش می‌دهد.
- تسهیل خارج کردن نمونه: برخی از بافت‌ها یا اندام‌ها ممکن است با روش مستقیم و بدون اندوبگ به سختی از برش‌های کوچک لاپاراسکوپی خارج شوند. در حالیکه استفاده از اندوبگ یک روش کنترل شده و کارآمد برای خارج کردن نمونه‌های حجیم یا ظریف است.
- امکان Morcellation (قطعه قطعه کردن): Morcellation تکنیکی است که برای تبدیل کردن نمونه‌های بزرگ به قطعات کوچکتر با هدف حذف و خروج راحت تر آن‌ها استفاده می‌شود. در موارد خاص (مانند برداشتن رحم یا کلیه) نمونه از طریق برش‌های کوچک لاپاراسکوپی به راحتی خارج نمی‌شود. اما اندوبگ به جراح این امکان را می‌دهد که نمونه را داخل کیسه قطعه قطعه و سپس به راحتی خارج کند. همچنین اندوبگ از پراکندگی قطعات بافت در حفره شکمی جلوگیری می‌کند.
- تسهیل معاینه پاتولوژیک: نمونه‌های برداشته شده طی جراحی لاپاراسکوپی اغلب برای معاینه پاتولوژیک به آزمایشگاه ارسال می‌شوند. قرار دادن نمونه در یک کیسه به حفظ یکپارچگی آن کمک می‌کند و شناسایی و بررسی آن را برای کارشناسان آسان می‌سازد.
- بهبود کارایی جراحی لاپاراسکوپی: بدون استفاده از اندوبگ، نمونه معمولاً باید از طریق یک برش بزرگتر از بدن خارج شود. این موضوع می‌تواند زمان‌بر و آسیب‌زا باشد. اما با استفاده از اندوبگ می‌توان نمونه را از طریق تروکار یا به راحتی از طریق برش‌های ایجاد شده برای ابزار لاپاراسکوپی خارج کرد و مدت زمان مورد نیاز برای عمل را کاهش داد.
به طور کلی، استفاده از اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی ایمنی بیمار را افزایش می‌دهد، خطر عفونت را کاهش می‌دهد و حذف نمونه‌ها را تسهیل می‌کند و در عین حال ترومای بافتی را به حداقل می‌رساند.
کاربرد اندوبگ
- اندوبگ معمولاً در جراحی‌هایی مانند کوله سیستکتومی (برداشتن کیسه صفرا)، آپاندکتومی (برداشتن آپاندیس) و هیسترکتومی (برداشتن رحم) و غیره استفاده می‌شود. این محصول همچنین برای برداشتن سایر اندام‌ها مانند طحال یا کلیه استفاده می‌شود.
- اندوبگ در روش‌هایی مانند میومکتومی (برداشتن فیبروم رحم)، برداشتن غدد لنفاوی، تومور یا نمونه‌برداری از بافت‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- در مواردی که نمونه ممکن است حاوی مواد عفونی یا خطرناک باشد، برای اطمینان از مهار و جلوگیری از قرار گرفتن بدن در معرض عفونت از اندوبگ‌ها استفاده می‌شود.
اندوبگ از چه موادی تولید می‌شود؟
اندوبگ‌های مورد استفاده در جراحی لاپاراسکوپی معمولاً از مواد انعطاف‌پذیر و غیرقابل‌جذبی ساخته می‌شوند که با بدن انسان سازگار هستند. این مواد به دلیل زیست سازگاری، استحکام و انعطاف پذیری بالایی که دارند برای ساخت اندوبگ مناسب هستند.
متداول‌ترین مواد مورد استفاده برای ساخت اندوبگ عبارتند از:
نایلون: نایلون یک پلیمر مصنوعی قوی و بادوام است که اغلب برای ساخت اندوبگ استفاده می‌شود. این ماده، استحکام کششی فوق العاده‌ای دارد و می‌تواند نیروهای وارد شده در طول لاپاراسکوپی را تحمل کند. در عین حال، کیسه‌های نایلونی انعطاف‌پذیر هستند و به راحتی می‌توان آن‌ها را تغییر داد تا اندازه‌ها و اشکال مختلف نمونه را در خود جای دهند.
پلی استر: پلی استرها یکی دیگر از مواد رایج مورد استفاده در ساخت اندوبگ‌ها هستند. این ماده نیز مانند نایلون محکم، مقاوم در برابر پارگی و انعطاف‌پذیر است. اندوبگ‌های پلی استری اغلب با ساختاری مشبک یا توری شکل طراحی می‌شوند که این ساختار ضمن جلوگیری از تکه تکه شدن یا نشت بافت، امکان مشاهده بهتر نمونه را فراهم می‌کند.
پلی اتیلن: پلی اتیلن یک پلیمر ترموپلاستیک است که اغلب در کاربردهای پزشکی استفاده می‌شود. از مهم‌ترین خواص این ماده می‌توان به مقاومت شیمیایی بالا، سمیت کم و انعطاف پذیری بالا اشاره کرد. اندوبگ‌های پلی اتیلنی سبک هستند و به راحتی می‌توان آن‌ها را در حین جراحی دستکاری کرد.
پلی یورتان: پلی یورتان نیز یکی از پلیمرهای مورد استفاده برای ساخت اندوبگ می‌باشد. این پلیمر ترموپلاستیک به دلیل استحکام بالایی که دارد از نشت محتویات به خارج از کیسه جلوگیری می‌کند و مقاومت بالایی در برابر پارگی دارد. بنابراین اندوبگ‌های ساخته شده از پلی یورتان، دوام و استحکام بالایی دارند.
اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی چگونه بسته می‌شود؟
پس از قرار دادن نمونه در داخل اندوبگ، کیسه می‌بایست بسته شود تا از نشت محتویات به حفره شکمی جلوگیری شود. بسته به طراحی سازنده، انواع مختلفی از مکانیسم‌های بسته شدن برای اندوبگ‌ها وجود دارد.
یکی از رایج‌ترین مکانیسم‌های بستن اندوبگ، استفاده از بند کشی است. به این صورت که اندوبگ دارای یک بند کشی است که از انتهای باز آن عبور می‌کند. پس از قرار دادن نمونه در داخل کیسه، جراح بند را می‌کشد تا دهانه آن محکم شود و کیسه را محکم می‌بندد.
در برخی از اندوبگ‌ها نیز از گیره برای محکم کردن انتهای باز آن استفاده می‌شود. همچنین برخی از اندوبگ‌ها دارای نوارها یا زبانه‌های چسبنده در انتهای باز خود هستند. به این صورت پس از قرار دادن نمونه در داخل از این قسمت‌های چسبنده برای بستن کیسه استفاده می‌شود.
بسیار مهم است که جراحان دستورالعمل‌های سازنده را در مورد مکانیسم بسته شدن اندوبگ دنبال کنند. بسته شدن مناسب، نگهداری ایمن نمونه را تضمین می‌کند و خطر آلودگی یا نشت آن حین خارج کردن را به حداقل می‌رساند.
اندوبگ ساده (دستی) و خودکار (اتومات) چه تفاوتی دارند؟
اندوبگ‌های تولیدی شرکت آسیا جراح پیشرو را می‌توان به دو دسته کلی خودکار و ساده تقسیم کرد. شیوه باز و بسته کردن این دو مدل متفاوت است. در مدل خودکار، پس از فشردن هندل (دسته اندوبگ) به سمت داخل، کیسه به صورت خودکار از طریق فنرهای تعبیه شده باز می‌گردد. ولی در مدل ساده، پس از فشردن هندل (دسته اندوبگ) کیسه به همراه نوار فلزی جهت بستن کیسه به داخل موضع عمل پرتاب می‌شود.
در ارتباط با طریقه بستن نیز تفاوت‌هایی بین این دو مدل اندوبگ وجود دارد. هنگام استفاده از اندوبگ ساده (دستی) در جراحی لاپاراسکوپی، جراح می‌بایست پس از قرار دادن نمونه داخل اندوبگ ابزار مناسبی مانند پنس را از طریق تروکار وارد حفره شکمی کرده و با استفاده از آن کیسه اندوبگ را ببندد.
اما طراحی اندوبگ‌های خودکار به این صورت است که در انتهای سر باز کیسه آن‌ها، نخی قرار داده شده که این نخ خارج از حفره شکمی قرار می‌گیرد و به راحتی با کشیدن آن کیسه اندوبگ بسته می‌شود.
بنابراین اندوبگ‌های خودکار به طور ایمن با استفاده از یک نخ بسته می‌شوند، درحالی که اندوبگ‌های ساده با استفاده از پنس توسط خود جراح بسته می‌شوند.
محدودیت های استفاده از اندوبگ در جراحی لاپاراسکوپی
در حالیکه اندوبگ‌ها مزایای زیادی دارند، محدودیت‌هایی نیز برای استفاده از آن‌ها وجود دارد. ملاحظاتی مانند احتمال پارگی کیسه و هزینه‌های مرتبط با استفاده از کیسه وجود دارد. از طرفی استفاده از اندوبگ‌ها برای برداشتن نمونه‌های بزرگ چالش برانگیز است.
جمع بندی
اندوبگ‌ها با فراهم کردن امکان برداشت ایمن و کنترل شده بافت‌ها، نقش مهمی در جراحی‌های لاپاراسکوپی ایفا می‌کنند. پیشرفت‌های فناورانه در طراحی این کیسه‌ها، کارایی و ایمنی آن‌ها را بهبود بخشیده و خروج نمونه‌های جراحی به شیوه‌ای ایمن را تسهیل کرده است. اندوبگ‌ها نه تنها به تسهیل جراحی‌های کم تهاجمی کمک می‌کنند، بلکه نقش مهمی در کاهش عوارض و تسریع روند بهبودی بیماران دارند.
اشتراک گذاری
