آشنایی با کاور کاست رادیوگرافی

مهمترین روش تصویربرداری پزشکی که می‌­توان با استفاده از آن تا حدودی درون بدن را دید و بعضی بیماری ­های آن را تشخیص داد، رادیوگرافی با اشعه ایکس است. بیش از یکصد سال است که از اشعه ایکس در امور تشخیصی پزشکی استفاده می شود. در این مقاله به معرفی کاور کاست رادیوگرافی و موارد استفاده از آن می ­‌پردازیم؛ اما پیش از آن لازم است تا ابتدا با رادیوگرافی و کاست رادیوگرافی آشنا شویم.

رادیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟

پرتونگاری یا رادیوگرافی روشی برای بررسی بدن از طریق تاباندن پرتوهای ایکس و تولید تصویر بر روی صفحات حساس می­ باشد. از کاربردهای رادیوگرافی می توان به رادیوگرافی پزشکی و رادیوگرافی صنعتی اشاره کرد. همچنین از این تکنیک در امنیت فرودگاه استفاده می شود.

پرتونگارها یا رادیوگراف‌ها که به آن‌ها «رونتگنوگراف» هم می‌ گویند و پس از کشف پرتو ایکس توسط «ویلهلم رونتگن» مشهور شدند، با انتقال اشعه ایکس از بدن بیمار به یک دستگاه ضبط‌ کننده و سپس تبدیل آن به یک تصویر عملکرد مدنظر را انجام میدهند.

انواع روش ­های رادیوگرافی

رادیوگرافی شامل دو نوع رادیوگرافی ساده و رادیوگرافی دیجیتال می‌باشد:

رادیوگرافی ساده (Plain Radiography)

این روش رادیوگرافی به نوعی بررسی سایه بافت های انسان در مقابل اشعه ایکس است. در واقع به دلیل آنکه میزان اشعه عبوری از قسمت های مختلف بدن متفاوت است، پس تصاویر به دست آمده از قسمت های مختلف بافت مدنظر بر روی صفحه چاپ با یکدیگر متفاوت است.

به همین علت در عکس رادیوگرافی ساده بعضی بافت ها مانند استخوان ­ها که متراکم تر و محکم ترند، تصاویر پررنگ تر هستند و بافت های دیگر تصاویر کم رنگ­ تری ایجاد می­ کنند. در واقع بعضی مواد که به اشعه اجازه کامل عبور می­‌دهند (مانند هوا یا گاز درون روده) کاملا سیاه هستند و بعضی دیگر که تراکم کمتر دارند مانند عضلات که مختصری جلوی عبور اشعه را می‌گیرند، خاکستری رنگ ثبت می شوند. از این تکنیک برای بررسی استخوان­‌ها، شکستگی آن ها و بیماری­‌های مختلف آن استفاده می­‌شود.

رادیوگرافی دیجیتال (Digital Radiography)

نوع دیگر رادیوگرافی که در سال‌­های اخیر رواج بیشتری پیدا کرده است، رادیوگرافی دیجیتال نام دارد. در روش رادیوگرافی دیجیتال به جای فیلم پلاستیکی از یک صفحه الکترونیکی استفاده می­‌شود.

بر روی این صفحه میلیون‌­ها نیمه‌هادی کوچک قرار دارد که به اشعه ایکس حساس هستند. تابش اشعه ایکس به نیمه‌هادی­‌ها موجب ایجاد بار الکتریکی می شود. هر کدام از نقاط مختلف صفحه یا پیکسل­‌های آن میزان مشخص و متفاوتی از اشعه ایکس را دریافت کرده و برحسب میزان اشعه، بار الکتریکی تولیدی هم متفاوت است.

این تصویر را می‌­توان بر روی صفحه رایانه مشاهده نمود و یا آن را با استفاده از یک پرینتر چاپ کرد. همچنین می­ توان آن ها را از طریق یک شبکه کامپیوتری به هر جایی ارسال کرده و یا آنها را ذخیره نمود.

کاست رادیوگرافی چیست؟

کاست ها، محفظه ای برای نگهداری فیلم ­های رادیوگرافی حساس به نور می ­باشند.

 وظیفه کاست­ ها عبارتند از:

1. نگهداری از صفحات تقویت کننده و محافظت از آن ها در برابر آسیب
2. جلوگیری از ورود نور به کاست و در نتیجه تار شدن فیلم
3. ایجاد تماس کامل و یکنواخت بین فیلم و صفحات تقویت کننده
4. جلوگیری از آلودگی و ایجاد گرد و غبار بر روی صفحات تقویت کننده

ساختمان کاست رادیوگرافی

ساختمان کاست رادیوگرافی از دو بخش کلی تشکیل شده است که شامل یک قسمت قدامی (front) و یک قسمت خلفی (Back) است. این دو بخش توسط یک لولا به یکدیگر وصل میشوند. بر روی سطح پشتی کاست یک ورقه نازک سربی وجود دارد. یک اسفنج پلاستیکی فشرده نیز بر روی آن قرار دارد و سپس یک صفحه تقویت کننده به آن وصل شده است.

سطح قدامی کاست

در قسمت داخلی سطح قدامی کاست یک صفحه تقویت کننده و یک قطعه کوچک سربی قرار دارد که برای ایجاد ناحیه بدون تابش بر روی فیلم استفاده می­‌شود. در این قسمت مشخصات بیمار ثبت می‌شود. تمامی قسمت­‌های فلزی یا پلاستیکی درون کاست باید با رنگ مشکی پوشانده شوند تا از انعکاس نور در کاست جلوگیری شود.

سطح خلفی کاست

قسمت پشتی کاست دارای لاستیک یا نمد برای ایجاد تماس کافی بین فیلم با صفحه تصویربرداری است. قسمت قدامی کاست را از مواد با عدد اتمی پایین (مانند پلاستیک یا کربن) به منظور عبور آسان تر اشعه ایکس می‌سازند. همچنین، قسمت پشتی آن را از مواد با عدد اتمی بالا (مثلا سرب)  می‌سازند تا پراکندگی را کاهش دهد.

در مورد رادیوگرافی معمولی، دو صفحه نمایشگر در هر طرف کاست نصب می شود (به جز در ماموگرافی که یک صفحه نمایش در قسمت پشتی نصب می شود)

موارد استفاده از کاور کاست رادیوگرافی

امروزه کنترل عفونت های بیمارستانی به دلایل زیادی از اولویت ­های حیاتی سیستم­ بهداشـتی و درمـانی هـر کشور محسوب می­ شـود. از جمله این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• رشـد روزافزون جمعیت و در نتیجـه تـراکم و شـلوغی بیشـتر مراکز درمانی و تشخیصـی
• افـزایش بیمـاران بـا نقـص سیســتم ایمنــی و بیمــاری­ هــای مــزمن
• ظهــور میکرو ارگانیسم ­های نوپدید و مقاوم در برابر آنتی بیوتیک ­ها
• …

علت آلودگی کاست  های رادیوگرافی

بخش عمده­‌ای از ۱۰ میلیون آزمـون پرتونگـاری کـه روزانه در سراسر جهان انجام مـی­‌شود، بر روی بیمـاران ترومـایی و عفونی مبتلا به نقـص سیسـتم ایمنـی صورت می‌گیرد. این موضوع به طور بـالقوه می‌تواند سبب انتشار میکروارگانیسم­‌های بیماری­ زا در بیمارستان شود.

در مطالعات متعددی آلودگی تجهیزات پرتونگاری از جمله تخت رادیوگرافی، دکمـه کنتـرل تـابش و خصوصـاً کاسـت‌­هـای پرتونگاری که در اغلب مـوارد بـه ویـژه در پرتونگـاری پرتابل و رادیولوژی اورژانسی در تماس مستقیم با پوست بدن بیماران قرار می‌­گیرند به عوامل باکتریایی و میکروبی به اثبـات رسـیده اسـت.

چرایی استفاده از کاور کاست رادیوگرافی

اخیرا در یک نظرسنجی از متخصصان کنترل عفونت بیمارستانی، ۸۲٪ موافق بودند که استفاده از پوشش­ های استریل یکبارمصرف برای تجهیزات تصویربرداری به جلوگیری از گسترش عفونت کمک می­ کند. استفاده از روش‌های دیگر پوشش، مانند کیسه‌های پلاستیکی و پارچه ای معمولی، ممکن است احتمال ایجاد نویز در تصویر و نفوذ مایعات را افزایش دهد. به همین دلیل کاورهای استریل، غیرقابل نفوذ و یکبارمصرف کاست رادیوگرافی طراحی و تولید شدند.

موارد استفاده از کاور کاست رادیوگرافی

در بسیاری از موارد به ویژه در جراحی های ارتوپدی پس از ترمیم شکستگی های استخوانی برای به دست آوردن تصویر مناسب از محل شکستگی و همینطور در زمان خارج کردن اجسام خارجی از بدن در اتاق عمل به رادیوگرافی نیاز است. در این جا نقش پوشش استریل برای کاست های مورد استفاده مشخص میشود تا از تماس کاست با موضع جراحی و انتقال آلودگی ها جلوگیری نماید.

مشخصات کاور کاست رادیوگرافی شرکت آسیا جراح پیشرو

کاور کاست رادیوگرافی شرکت آسیا جراح پیشرو ویژگی­ های منحصر به فرد زیادی دارد که برخی از آنان عبارتند از:

• جنس پلی اتیلن شفاف و با کیفیت بالا
• بدون لاتکس
• مقرون به صرفه
• وزن کم
• مناسب برای کاست ­ها در اندازه ­های مختلف
• زیست تخریب پذیر

نتیجه استفاده از کاور کاست رادیوگرافی AJP

• کاهش شیوع بیماری های عفونی
• کاهش آسیب و احتمال انتشار آلودگی به کاست های رادیولوژی
• کاهش عفونت­ های بیمارستانی