جراحی یک اقدام بهداشتی و درمانی است که هدف از انجام آن متفاوت است. انواع عمل جراحی ممکن است برای تشخیص بیماری، برداشتن بافت آسیب دیده، رفع انسداد، ترمیم یا تغییر موقعیت بافتها، کاشت دستگاهها، تغییر مسیر رگهای خونی یا پیوند بافت انجام شود. برخی از افراد نیز با هدف زیبایی، جراحی را انتخاب میکنند. دانستن اینکه به جراحی نیاز دارید، میتواند یک خبر گیجکننده و ترسناک باشد و ممکن است سوالات زیادی برای شما پیش بیاید. بنابراین درک مفاهیم و اصول اولیه جراحی میتواند برای شما مفید باشد. در این مقاله به مراحل عمل جراحی و آمادگیهای لازم برای آن میپردازیم.
انواع عمل جراحی
روشی که برای جراحی انتخاب میشود، میتواند خطرات ناشی از آن را به حداقل برساند و زمان و سرعت بهبودی را تحت تأثیر قرار دهد. بسته به شرایط بیمار، جراح ممکن است یکی از روشهای زیر را انتخاب کند:
۱. جراحی باز یا سنتی: در این روش، جراح یک برش بزرگ در پوست و عضلات ایجاد میکند تا به ناحیه مورد نظر دسترسی پیدا کند. این روش برای جراحیهای پیچیده یا زمانی که نیاز به دسترسی مستقیم به اندامها باشد، استفاده میشود. زمان ریکاوری بعد از این نوع جراحی معمولاً طولانیتر است و ممکن است جای زخم قابل توجهی باقی بماند.
۲. جراحی لاپاراسکوپی: در این روش، جراح چند برش کوچک ایجاد میکند و از طریق این برشها، لاپاراسکوپ و ابزارهای مخصوص لاپاراسکوپی را وارد بدن بیمار میکند. جراح با استفاده از لاپاراسکوپ، تصاویر داخل بدن را روی مانیتور مشاهده میکند و عمل را انجام میدهد. این روش مزایای بسیاری از جمله درد کمتر، جای زخم کمتر و زمان ریکاوری سریعتر دارد. با این حال، همه جراحیها را نمیتوان با روش لاپاراسکوپی انجام داد.
۳. جراحی رباتیک: در این روش از بازوهای رباتیک برای کنترل ابزارهای جراحی استفاده میشود. جراح در حالی که در کنسول جداگانهای نشسته، حرکات را با دقت و ظرافت بالایی انجام میدهد. جراحی رباتیک مزایای مشابه جراحی لاپاراسکوپی را دارد؛ به علاوه ممکن است دقت و ظرافت عمل را نیز افزایش دهد. این تکنیک اغلب زمانی استفاده میشود که حرکات ریز و ناخواسته میتواند نتیجه عمل را تغییر دهد. یکی از رباتهای مورد استفاده برای جراحی، ربات جراحی داوینچی است.
برای آشنایی بیشتر با تفاوتهای روش جراحی باز و لاپاراسکوپی مقاله مقایسه عمل جراحی باز با لاپاراسکوپی را مطالعه بفرمایید.
مراحل عمل جراحی چیست؟
مراحل عمل جراحی اغلب به سه فاز تقسیم میشود که در ادامه آنها را معرفی میکنیم:
- قبل از عمل یا Preoperative مرحله اول است که تصمیمهای مربوط به جراحی گرفته میشود و زمانی که جراحی آغاز میشود، پایان مییابد. این مرحله میتواند بسیار کوتاه باشد؛ اما ممکن است در شرایطی دوره آماده سازی طولانی لازم باشد که طی آن ممکن است فرد مجبور شود وزن کم کند، آزمایشهای قبل از عمل انجام دهد یا منتظر دریافت عضوی برای پیوند باشد. یکی از اهداف مرحله قبل از عمل، مدیریت اضطرابی است که ممکن است فرد به آن دچار شده باشد. اضطراب قبل از عمل یک واکنش رایج است که توسط بیماران تجربه میشود و میتوان آن را با تعامل مداوم با یک یا چند نفر از اعضای تیم پزشکی تسکین داد.
- مرحله بعدی خود عمل جراحی یا Intraoperative است. این مرحله از زمانی که بیمار به اتاق عمل هدایت میشود، آغاز میگردد و زمانی که بیمار به واحد مراقبت پس از بیهوشی هدایت میشود، پایان مییابد. در این مرحله بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی برای بیمار انجام میشود. با شروع جراحی، علائم حیاتی بیمار (از جمله ضربان قلب، تنفس و اکسیژن خون) به دقت کنترل میشود. علاوه بر نقش جراح و متخصص بیهوشی، سایر اعضای تیم اتاق عمل در حفظ ایمنی بیمار و جلوگیری از عفونت نقش مهمی دارند.
- مرحله آخر مرحله بعد از عمل یا Postoperative است که زمانی آغاز میشود که عمل جراحی کامل شده و بهبودی شروع شده است. مانند مرحله قبل از عمل، این دوره میتواند کوتاه باشد، چند ساعت طول بکشد یا نیاز به ماهها توانبخشی و بهبودی داشته باشد. پس از به هوش آمدن بیمار و آماده شدن برای ترک اتاق ریکاوری، مسئولیت مراقبت از بیمار به عهده پرستاران است. این مسئولیت شامل اطمینان از هیدراتاسیون، نظارت بر ادرار یا حرکات روده، کمک به تحرک، ارائه تغذیه مناسب، مدیریت درد و جلوگیری از عفونت میباشد.
میتوانید مراحل مختلف عمل جراحی را در ویدئو زیر مشاهده بفرمایید:
انتخاب جراح مناسب
به استثنای جراحی اورژانسی، اکثر افراد قبل از انجام عمل زمان کافی برای تحقیق در مورد روش و جراحان احتمالی دارند. اولین قدم پیدا کردن جراح است. هنگامی که با پرس و جو از اطرافیان لیستی از نامها را تهیه کردید، از نظر بیمه شرایط جراحان را بررسی کنید که آیا بیمه هزینهها را پوشش میدهد یا خیر. سپس در مورد شهرت و اعتبار پزشکان تحقیق کنید.
لیست را به دو یا سه جراح محدود کنید و برای مشاوره وقت بگیرید. صحبت با دو جراح میتواند به شما کمک کند تا تصمیم خود را برای انجام جراحی قطعی کنید. همچنین میتواند به شما در کشف درمانهای جایگزین کمک کند. لیستی از سوالات خود تهیه کنید و آنها را در قرار ملاقات خود بیاورید. جراح باید بتواند به سؤالاتی که در مورد وضعیتتان دارید پاسخ دهد، درمانهای احتمالی را ارائه دهد و هر روش توصیه شده را به تفصیل شرح دهد.
آمادگی فیزیکی برای عمل جراحی
جدای از انتخاب جراح مناسب، کسب آمادگی جسمانی ممکن است مهمترین کاری باشد که یک بیمار میتواند انجام دهد تا بر موفقیت جراحی و سرعت بهبودی تأثیر بگذارد. از ترک سیگار گرفته تا انجام ورزشهای معمول و کنترل دیابت میتواند به معنای اقامت کوتاهتر در بیمارستان، موفقیت طولانیمدت بهتر و بازگشت سریعتر به فعالیتهای معمول باشد. پزشکان معمولاً پیش از جراحی، توصیههایی برای کاهش وزن، بهبود عملکرد ریهها و قلب و همچنین انجام آزمایشات مربوطه میدهند. انجام این اقدامات میتواند خطر عوارض حین و پس از جراحی را کاهش داده و روند بهبودی را تسهیل کند.
بنابراین مطمئن شوید که تمام دستورالعملهای پزشک را دنبال میکنید تا مراحل عمل جراحی را به خوبی طی کنید. این دستورالعملها ممکن است شامل پرهیز از استفاده از برخی داروها، نخوردن یا ننوشیدن در ساعات قبل از جراحی و حمام کردن باشد. در مقاله ۱۰ توصیه مهم برای قبل از عمل جراحی میتوانید به نکات خوبی برای آمادگی پیش از عمل جراحی دست یابید.
آمادگی عاطفی پیش از عمل جراحی
در کنار آمادگی فیزیکی، آمادگی عاطفی نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ادامه به چند مورد از اقداماتی که میتواند پیش از عمل جراحی به افزایش آمادگی عاطفی و اطمینان خاطر شما منجر شود، میپردازیم:
- یکی از اقدامات مفید در این زمینه، کاهش استرس از طریق مشاوره، جلسات روانشناسی و در صورت نیاز، استفاده از تکنیکهایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا است. همچنین، ارتباط با جراح و تیم درمانی و پرسیدن سوالات در مورد فرآیند جراحی میتواند به کاهش ترس و ابهامات کمک کند.
- اگر با اضطراب خیلی زیادی در مورد عمل روبرو هستید، پزشک ممکن است داروهای ضداضطراب را برای مصرف شب قبل از عمل تجویز کند.
- حمایت از سوی خانواده و دوستان نیز نقش مهمی در آمادگی عاطفی دارد، زیرا حضور آنها میتواند به ایجاد حس اطمینان و آرامش در بیمار کمک کند.
- کودکان اغلب برای آماده شدن برای انواع عمل جراحی نیاز به کمک دارند به گونهای که منجر به ترس و اضطراب آنها نشود و اطلاعات داده شده با سن و توانایی آنها در درک سلامتی متناسب باشد. برای کمک به این امر، اکثر بیمارستانها دارای متخصصین سلامت روان هستند که در صورت نیاز میتوانند قبل از انواع عمل جراحی با شما یا فرزندتان ملاقات کنند. در مقاله آماده کردن کودک برای عمل جراحی به نکات بیشتری در این زمینه دست پیدا خواهید.
منبع
مقالات مرتبط: چگونه برای جراحی آماده شویم؟
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.