اضافه وزن حتی در حد خفیف، هرگز بی ضرر نیست و به عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل بیماری‌های قلبی عروقی، مشکلات مفصلی و عضلانی و دیابت نوع دوم می‌تواند منجر به مرگ زودرس شود. وقتی فردی آنقدر اضافه وزن دارد که سلامتی او در خطر است، گاهی اوقات تنها یک راه حل برای رفع این مشکل وجود دارد و آن، جراحی چاقی برای کاهش اشتهای بیمار است. عمل اسلیو معده یکی از روش‌های رایج و مؤثر برای کاهش وزن و درمان چاقی مفرط است که در سال‌های اخیر به طور گسترده مورد توجه قرار گرفته است. این روش جراحی با کاهش حجم معده و در نتیجه محدود کردن میزان غذایی که فرد می‌تواند مصرف کند به کاهش وزن کمک می‌کند. در این مقاله به بررسی مراحل انجام این جراحی، مزایا و معایب آن و تأثیرات آن بر زندگی بیماران پرداخته خواهد شد.

جراحی چاقی چیست و برای چه کسانی مناسب است؟

جراحی چاقی یا جراحی باریاتریک به مجموعه‌ای از روش‌های جراحی گفته می‌شود که با هدف کاهش وزن و درمان چاقی مفرط انجام می‌شود. این جراحی‌ها معمولاً برای افرادی که نتوانسته‌اند با روش‌های غیرجراحی مانند رژیم غذایی و ورزش به کاهش وزن پایدار دست یابند، تجویز می‌شود. انواع مختلفی از جراحی‌های چاقی وجود دارد که هر کدام مکانیسم و کاربرد خاص خود را دارند.

انواع جراحی چاقی

متداول ترین روش‌های ارائه شده برای جراحی چاقی عبارتند از:

• اسلیو معده: این روش یکی از ارجح ترین گزینه‌های جراحی است که به شما کمک می‌کند تا در عرض چند ماه، وزن خود را کاهش دهید و به فرم بدنی مورد نظر خود دست پیدا کنید. در این روش، قسمت بزرگی از معده برداشته می‌شود و معده به شکل یک لوله باریک در می‌آید. این عمل باعث کاهش ظرفیت معده و احساس سیری زودتر می‌شود.
• بای پس معده: در این روش، یک بخش کوچک از معده از مابقی جدا شده و به روده باریک متصل می‌شود. این عمل باعث کاهش شدید اشتها و جذب مواد غذایی می‌شود. بقیه معده که دیگر غذا از آن عبور نمی‌کند به تامین آنزیم‌های مورد نیاز برای هضم ادامه می‌دهد.
• باندینگ: این روش شامل قرار دادن یک حلقه دور قسمت فوقانی معده برای کاهش اندازه آن است که در نتیجه ظرفیت آن را برای نگه داشتن غذا نسبت به قبل کاهش می‌دهد و به کاهش وزن کمک می‌کند.

انتخاب بهترین روش جراحی چاقی

انتخاب بهترین روش جراحی چاقی یکی از تصمیمات مهمی است که با توجه به شرایط و نیازهای هر شخص توسط پزشک متخصص صورت می‌گیرد. عوامل مختلفی در این انتخاب موثر هستند که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:

• شاخص توده بدنی (BMI)
• میزان اضافه وزن
• سن و سلامت عمومی
• عادات غذایی و سبک زندگی
• انتظارات فرد از جراحی

پزشک با توجه به تمامی عوامل ذکر شده، بهترین روش را برای شما انتخاب خواهد کرد.

پرطرفدارترین روش جراحی چاقی کدام است؟

همانطور که پیش از این گفته شد، انتخاب بین روش‌های مختلف جراحی چاقی به عوامل بسیاری بستگی دارد. با این حال، به طور کلی می‌توان گفت که اسلیو معده در سال‌های اخیر به یکی از پرطرفدارترین و رایج‌ترین روش‌ها تبدیل شده است که در ادامه به دلایل این محبوبیت خواهیم پرداخت.

عمل اسلیو معده چیست؟

عمل اسلیو معده که به نام اسلیو گاسترکتومی نیز شناخته می‌شود، یکی از رایج ترین انواع جراحی چاقی در دنیا است. این جراحی با هدف کاهش وزن انجام می‌شود و شامل برداشتن قسمت بزرگی از معده است. این قسمت از بقیه اندام جدا شده است و دیگر نقشی در فرآیند گوارش بدن ندارد. به عبارتی در عمل اسلیو معده حدود ۸۰ درصد از معده شما برداشته می‌شود و باقیمانده آن به شکل یک موز در بدن باقی می‌ماند. به این ترتیب اندازه معده کوچک‌تر شده و در نتیجه، اشتهای فرد کاهش می‌یابد.

از طرفی بخش بزرگی از سلول‌هایی که هورمون گرسنگی (گرلین) را تولید می‌کنند، در قسمت برداشته شده معده قرار دارند. بنابراین با کاهش تولید این هورمون، احساس گرسنگی کمتر می‌شود. به این ترتیب این جراحی با کاهش ظرفیت معده و کاهش ترشح هورمون گرلین به کنترل طولانی مدت وزن کمک می‌کند.

مزایای عمل اسلیو معده چیست؟

امروزه جراحی اسلیو معده به دلیل مزایای فراوان آن، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین مزایای این جراحی اشاره می‌کنیم:

• کاهش وزن قابل توجه و پایدار: بیماران معمولاً در سال اول پس از جراحی، کاهش وزن قابل توجهی را تجربه می‌کنند. با رعایت رژیم غذایی مناسب و انجام فعالیت بدنی، این کاهش وزن به صورت طولانی مدت و پایدار باقی خواهد ماند.
• روش کمتر تهاجمی نسبت به سایر روش‌ها: در مقایسه با سایر عمل‌های جراحی چاقی، اسلیو معده ساده تر، سریع تر و ایمن تر است. جراحی اسلیو معده معمولاً به صورت لاپاراسکوپی انجام می‌شود و نسبت به روش‌هایی مانند بای‌پس معده کمتر تهاجمی است. این روش معمولاً با عوارض و دوره نقاهت کمتری همراه است.
• حفظ عملکرد طبیعی معده: برخلاف برخی از روش‌های جراحی که عملکرد طبیعی معده و روده را تغییر می‌دهند، اسلیو معده سبب حفظ جریان طبیعی غذا از معده به روده می‌شود.
• بهبود بیماری‌های مرتبط با چاقی: در بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، جراحی اسلیو معده منجر به کنترل قند خون و حتی قطع نیاز به دارو می‌شود. همچنین این جراحی می‌تواند به کاهش فشار خون و بهبود عملکرد قلب کمک کند. سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید خون نیز معمولاً پس از جراحی کاهش می‌یابد.
• افزایش کیفیت زندگی: افزایش انرژی و توانایی انجام فعالیت‌های روزانه سبب بهبود اعتماد به نفس و عزت نفس شده و افراد بهبود چشمگیری در کیفیت زندگی خود مشاهده می‌کنند.

آیا جراحی اسلیو معده بهتر از سایر روش‌های درمانی موجود است؟

جراحی اسلیو معده نسبت به سایر روش‌ها، ساده‌تر و ایمن‌تر است. در مقایسه با جراحی بای پس معده تغییرات کمتری در آناتومی کلی بدن بیمار ایجاد می‌کند و بر خلاف جراحی باندینگ، جسم خارجی را وارد حفره شکمی نمی‌کند. اما این روش نیز با معایب و محدودیت‌هایی همراه است.

پس توجه به این نکته ضروری است که:

انتخاب نوع عمل چاقی بستگی به شرایط بسیاری دارد. پس از مشاوره کامل با پزشک متخصص، نوع جراحی مناسب هر فرد مشخص شده و آموزش‌های لازم قبل و بعد عمل به ایشان داده می‌شود و سپس جراحی انجام می‌گردد.

معایب و عوارض جانبی عمل اسلیو معده

با وجود تمام مزایای جراحی اسلیو معده، مانند هر عمل جراحی دیگری، این روش نیز با برخی معایب و عوارض همراه است. آگاهی از این موارد قبل از تصمیم‌گیری برای جراحی بسیار مهم است. برخی از مهم‌ترین عوارض این جراحی عبارتند از:

• سوء تغذیه: پس از جراحی، جذب مواد مغذی ممکن است کاهش یابد که می‌تواند منجر به کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین B12، آهن، کلسیم و فولات شود. به همین دلیل بیماران نیاز به مصرف مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی حتی به صورت مادام‌العمر دارند.
• مشکلات گوارشی: پس از عمل اسلیو بیماران ممکن است دچار نفخ، حالت تهوع، ریفلاکس معده (بازگشت اسید معده به مری)، سنگ کیسه صفرا و سایر بیماری‌های گوارشی شوند.
• افتادگی پوست: کاهش سریع وزن ممکن است منجر به افتادگی پوست شود که نیاز به جراحی‌های ترمیمی اضافی برای بهبود ظاهر پوست دارد.
• عوارض روانشناختی: برخی بیماران ممکن است پس از جراحی دچار مشکلات روانشناختی مانند افسردگی یا اضطراب شوند به خصوص اگر توقعات غیرواقعی از نتایج جراحی داشته باشند.
• تغییر عادات غذایی: بیماران باید به تغییرات عمده در عادات غذایی و شیوه زندگی پایبند باشند. عدم رعایت این تغییرات ممکن است منجر به مشکلات سلامت و یا بازگشت وزن شود.
• عوارض عمومی عمل: شایع ترین عوارض عمومی جراحی اسلیو معده عبارتند از آمبولی ریوی، خونریزی، عفونت، آبسه، فتق برش، نشت از محل برش و عفونت زخم.

این موارد نشان می‌دهد که جراحی اسلیو معده یک تصمیم مهم و حیاتی است و باید با مشورت کامل با پزشک و ارزیابی دقیق وضعیت فردی انجام شود. همچنین توصیه‌های مراقبتی پس از جراحی می‌تواند در بهبود نتایج و کاهش عوارض مؤثر باشد.

جراحی اسلیو معده چگونه انجام می‌شود؟

اغلب اوقات، جراحی اسلیو معده به صورت لاپاراسکوپی انجام می‌شود. این بدان معناست که به جای ایجاد یک برش بزرگ برای دسترسی به حفره شکمی، جراح از برش‌های کوچک و ابزارهای مخصوص لاپاراسکوپی برای انجام عمل جراحی استفاده می‌کند. این روش به دلیل مزایایی مانند کاهش درد، بهبودی سریع‌تر و جای زخم کوچکتر، به عنوان روشی کم تهاجمی شناخته می‌شود.

جراحی اسلیو معده چقدر طول می‌کشد؟

در مقایسه با سایر روش‌های جراحی کاهش وزن، گاسترکتومی اسلیو یک عمل نسبتاً کوتاه و ساده است که کمتر از ۳ ساعت طول می‌کشد. مدت زمان اقامت شما در بیمارستان به شرایط شما پس از عمل بستگی دارد و ممکن است جراح از شما بخواهد که یک تا چند روز در بیمارستان و تحت نظر بمانید.

مراقبت‌های بعد از جراحی اسلیو معده

• به مدت دو هفته پس از عمل، بیماران یک رژیم غذایی بسیار سبک شامل مایعات را مصرف می‌کنند. آن‌ها به تدریج غذاهای جامد را دوباره به رژیم غذایی خود وارد می‌کنند.
• افراد باید توصیه‌های پزشک در مورد میزان مصرف، غذاهایی که در رژیم غذایی خود بگنجانند و اجتناب کنند و همچنین توصیه‌های ورزشی را به طور جدی رعایت کنند.
• فعالیت فیزیکی بخش بسیار مهمی از ریکاوری و کاهش وزن شما است. فعالیت به جلوگیری از بروز عوارض کمک می‌کند و سرعت کاهش وزن را افزایش می‌دهد.
• در هفته‌ها و ماه‌های بعد از عمل می‌بایست به طور مکرر با پزشک متخصص خود ملاقات داشته باشید. پزشک میزان کاهش وزن و وضعیت سلامت عمومی شما و همچنین بروز هرگونه عوارض جانبی جراحی را زیر نظر خواهد داشت. آن‌ها همچنین می خواهند بدانند که آیا شما از دستورالعمل‌های لازم برای حفظ سلامتی و کاهش وزن خود پیروی می‌کنید یا خیر.
• انتظار می‌رود بیمارانی که توصیه‌های پزشک خود را دنبال می‌کنند تا ۶۰ درصد از وزن اضافی بدن خود را در دو سال اول پس از جراحی از دست بدهند.

آیا بعد از جراحی اسلیو معده باید از رژیم غذایی خاصی پیروی کرد؟

در ماه‌های اول باید دستورالعمل‌های رژیم غذایی سخت‌گیرانه را دنبال کنید تا زمانی که مطمئن شوید، معده‌ شما به خوبی بهبود یافته است. پس از چند ماه، با اجازه پزشک می‌توانید شروع به خوردن غذاهای معمولی کنید، اما همچنان باید آگاهانه غذاهای خود را انتخاب کنید و در خوردن غذا زیاده روی نکنید. از طرفی از آنجا که نمی‌توانید به اندازه قبل غذا بخورید باید مطمئن شوید آنچه که می‌خورید به اندازه کافی مغذی است تا نیازهای بدن شما را تامین کند.