سبد خرید خالی است.
جا ماندن وسایل جراحی در بدن بیمار (علائم و دلایل)
جا ماندن وسایل جراحی در بدن بیمار
خطاهای پزشکی حین عمل جراحی می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند که یکی از آن‌ها جا گذاشتن وسایل جراحی مانند اسفنج، چاقوی جراحی، سوزن و غیره در بدن بیمار است. اگرچه این اشتباه به ندرت اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند پیامدهای مهم و حتی کشنده‌ای برای بیماران به دنبال داشته باشد. در این مقاله خطرات ناشی از جا ماندن وسایل جراحی در بدن بیمار را بررسی می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که چگونه می‌توان از وقوع این اتفاق جلوگیری کرد.
علل جا ماندن وسایل جراحی در بدن بیمار
- شمارش نادرست ابزار: شایع‌ترین علت، عدم شمارش دقیق ابزار و لوازم استفاده شده حین عمل است. کاری که می‌بایست قبل، حین و بعد از عمل به دقت انجام شود.
- ارتباط نامناسب اعضای تیم جراحی: نبود ارتباط صحیح بین اعضای تیم جراحی و ناهماهنگی بین آن‌ها می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند جا ماندن ابزار در بدن بیمار شود.
- فقدان خط مشی‌ها و رویه‌های مناسب: فقدان پروتکل‌های منظم و استاندارد برای شمارش ابزار و بررسی محل قرارگیری آن‌ها می‌تواند خطر جا ماندن ابزار را افزایش دهد.
- عوامل انسانی: خستگی، استرس و حواس‌پرتی جراح و تیم جراحی می‌تواند عاملی برای جا ماندن ابزار باشد.
علائم جا ماندن وسایل جراحی در بدن بیمار
عواقب جا ماندن وسایل جراحی در بدن بیمار می‌تواند به صورت واکنش‌های حاد مانند پاسخ التهابی، عفونت یا آبسه، درد و توده قابل لمس طی چند روز یا چند هفته پس از عمل خود را نشان دهد. احتمال رخ دادن این اتفاق در عمل‌هایی که نیاز به استفاده از ابزارهای متعدد، رترکتورها و اسفنج‌های جراحی دارند، بالاتر است. اگر این واکنش‌ها خیلی حاد باشند، بیمار نیاز به جراحی فوری برای برداشتن جسم خارجی دارد.
روش تشخیص و ردیابی وسایل جراحی جامانده در بدن
تشخیص این اتفاق بر اساس مطالعات تصویربرداری انجام می‌شود. اجسام باقیمانده می‌توانند به صورت توده‌ای معمولاً در حفره شکمی ظاهر شوند و طی یک معاینه معمول رادیولوژیکی با کمک اشعه ایکس و تصاویر رادیوگرافی تشخیص داده می‌شوند. البته توده‌های بدخیم و مشکوک باید با اسکن CT و MRI بیشتر بررسی شوند.
وسایل جراحی بیشتر در کدام قسمت‌های بدن جا می‌مانند؟
ابزارهای جراحی می‌توانند در بینی، فضای خلفی صفاق، رحم و ستون فقرات باقی بمانند. با این حال، آن‌ها معمولا در حفره شکمی قرار دارند. تجهیزات در داخل حفره شکمی می‌توانند درد، تومورهای شکمی، آبسه داخل شکمی، سوراخ شدن روده، فیستول گوارشی و خونریزی ایجاد کنند.
کدام ابزار بیشتر در بدن جا می‌ماند؟
اسفنج‌ها بیشترین اجسام خارجی هستند که پس از جراحی در بدن انسان باقی می‌مانند و در حفره‌های بدن مانند شکم، لگن و فضای خلفی صفاقی قرار می‌گیرند. این اسفنج‌ها ممکن است روزها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها در بدن باقی بمانند تا اینکه به صورت واکنش‌های التهابی ظاهر شوند. علاوه بر این، ابزارهای جراحی دیگری مانند گیره‌ها، رترکتورها، الکترودها یا درن‌ها ممکن است در حفره شکمی جا بمانند.
راه‌های پیشگیری از فراموش کردن تجهیزات در بدن بیمار
۱- ارتباط خوب بین اعضای تیم جراحی در اتاق عمل برای رسیدن به حداقل خطا در حین جراحی ضروری است.
۲- در چندین مرحله، وسایل جراحی توسط پرستار اسکراب شمارش شود تا اطمینان حاصل شود که چیزی در بدن بیمار باقی نمانده است. شمارش باید در زمان‌های مختلف انجام شود (قبل از شروع عمل، هر زمان که ابزار جدیدی در طول عمل استفاده شود، قبل از اینکه جراح حفره بدن را ببندد، هنگامی که جراح شروع به بستن زخم می‌کند و زمانی که جراح پوست را می‌بندد). البته شمارش ابزارها حین عمل دشوار، زمان بر و مستعد خطاست؛ به ویژه در جراحی‌های اورژانسی که در آن تمام تیم، درگیر درمان بیمار هستند.
۳- راه بعدی استفاده از فناوری‌های جدیدتر است. برای مثال به کارگیری تراشه‌های ردیابی و شناسایی با استفاده از فرکانس رادیویی (RFID). مزیت منحصربه‌فرد سیستم‌های RFID توانایی آن‌ها در شمارش، مکان‌یابی و شناسایی وسایل جراحی با استفاده از شماره سریال منحصر به فرد آن‌هاست. به همین دلیل این روش، دقت بسیار بالایی دارد. این فناوری می‌تواند به صرفه جویی در زمان و هزینه کمک کند و این پتانسیل را دارد که ایمنی بیمار را با کاهش خطا به میزان قابل توجهی بهبود بخشد. البته چنین سیستمی برای ابزارهای فلزی قابل استفاده مجدد که تحت فرآیند استریلیزاسیون سخت قرار می‌گیرند، چالش‌برانگیز است.
پیامدهای ناشی از جا ماندن وسایل جراحی در بدن بیمار
- آسیب داخلی: هنگامی که یک جسم تیز مانند تیغه چاقو پس از جراحی در داخل بدن بیمار باقی می‌ماند، ممکن است به عضو یا بافت بیمار آسیب برساند. این اتفاق می‌تواند منجر به خونریزی داخلی، تشکیل فیستول و ایجاد انسداد شود و در نتیجه درد، نیاز به جراحی اضافی و در صورت عدم اصلاح به موقع، مرگ را به همراه داشته باشد.
- عفونت: هنگامی که یک اسفنج یا سایر مواد متخلخل در داخل بدن بیمار باقی می‌ماند، باکتری‌ها می‌توانند در ساختار آن تجمع کنند و باعث ایجاد عفونت در بدن بیمار شوند. اگر بیمار آنتی بیوتیک را به موقع دریافت نکند، عفونت می‌تواند برای بیمار کشنده باشد. گاهی اوقات نیز عفونت‌ها می‌توانند باعث ایجاد عوارض تغییردهنده زندگی مانند نابارور کردن یک فرد شوند.
- نیاز به جراحی مجدد: هنگامی که یک قطعه از وسایل جراحی باقیمانده کشف می‌شود، ممکن است بیمار برای برداشتن آن نیاز به جراحی داشته باشد. این می‌تواند به معنای زمان بهبودی بیشتر برای بیمار، هزینه‌های جدید و آسیب روحی ناشی از انجام عمل جراحی اضافی به دلیل خطای پزشکی منجر شود. برای این هزینه‌ها، بیمار می‌تواند از طریق ادعای قصور پزشکی غرامت بخواهد.
در ویدیوی زیر راه حل دانشگاه میشیگان را جهت جلوگیری از جا گذاشتن وسایل جراحی در بدن بیمار مشاهده خواهید کرد. آن‌ها از اسکنرهای الکترونیکی و سیستم‌های ردیاب گاز و پنبه استفاده کردند.
منابع
مقاله مرتبط: آشنایی با ابزار جراحی موردنیاز در اتاق عمل
امتیاز کاربران
[تعداد نظرات: ۵ میانگین نمره: ۴]
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.